Strategia biznesowa

Rozpoczęliśmy wdrażanie strategii PSE na lata 2020-2030, odpowiadającej na wyzwania zmieniającego się otoczenia oraz spójnej z wizją nowoczesnego rynku energii elektrycznej.

Skupiamy się na zapewnieniu bezpieczeństwa cybernetycznego, rozwoju usług Operatora Informacji Rynku Energii oraz usług uodparniających system elektroenergetyczny.

Działania w dziedzinie neutralności klimatycznej powodują, że rośnie zapotrzebowanie na zieloną energię. Coraz istotniejsze są wyzwania dotyczące konieczności zapewnienia bilansowania systemu przy znacznym udziale generacji rozproszonej. Wszystkie te zagadnienia znajdują odzwierciedlenie w naszej strategii.

Strategia biznesowa

Strategia biznesowa 2020-2030

W branży energetycznej rozpoczął się proces transformacji. Następuje rozwój rozproszonych, prosumenckich jednostek wytwórczych i magazynów nastawionych na samowystarczalność energetyczną lokalnych społeczności.

Komisja Europejska i Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki propagują koncepcję zintegrowanych hurtowych rynków elektroenergetycznych dla całej Europy. Na razie pozostaje nierozstrzygnięte, który model rynku energii elektrycznej zdominuje przyszłość. Tymczasem przyszłość budowana z wykorzystaniem prosumenckiej infrastruktury energetycznej, stanowiącej alternatywny sposób zaspokajania potrzeb energetycznych wymaga odmiennych decyzji strategicznych, w tym inwestycyjnych, niż budowanie rynku w oparciu o integrację funkcji biznesowych i udostępnianie własnych zdolności przesyłowych na rynku europejskim.

Dla PSE jako operatora systemu przesyłowego niezmienna pozostaje konieczność zapewniania bieżącego bezpieczeństwa dostaw energii. Systematycznie pracujemy nad modelem świadczenia usług dodanych do usługi przesyłania, stanowiących przekonujący dla odbiorców nośnik wartości (compelling value proposition), które będą podnosiły standard bezpieczeństwa i jakości dostaw energii elektrycznej. Usługi te to przede wszystkim usługi zapewnienia bezpieczeństwa cybernetycznego instalacji odbiorczych, usługi operatora informacji pomiarowej – centrum danych pomiarowych oraz usługi uodparniające system elektroenergetyczny na stany zagrożenia i awarie różnej skali. Wszystkie wymienione zagadnienia stanowią fundament strategii PSE i znajdują swoje odzwierciedlenie wśród priorytetowych inicjatyw naszej organizacji.

GRI 102-16 GRI 103-1

Wartości PSE

Kluczowe wartości PSE to: niezawodność, wiarygodność i odpowiedzialność.

Niezawodność

PSE to niezawodny partner dla odbiorców energii, wytwórców, operatorów systemu dystrybucyjnego, operatorów rynków, giełd energii, regulatora oraz Rządu RP. Spółka zapewnia ciągłość dostaw energii elektrycznej w perspektywie krótko- i długoterminowej, w oparciu o działania zmierzające do efektywnego zarządzania zagrożeniami dla ciągłości dostaw energii elektrycznej z sieci przesyłowej.

Wiarygodność

PSE swoimi działaniami potwierdzają, że posiadają wszelkie kompetencje niezbędne do sprawowania powierzonej funkcji oraz realizowania powierzonej misji. Gwarantami stabilności działania oraz trwałości relacji z partnerami biznesowymi są w naszej organizacji rygorystyczne przestrzeganie ładu korporacyjnego oraz wewnętrznych procedur.

Odpowiedzialność

PSE we wszelkich podejmowanych działaniach dbają o przyszłe pokolenia, środowisko naturalne, bezpieczeństwo energetyczne kraju i pozycję polskiej gospodarki na świecie.

Ze zdefiniowanych wartości naszej spółki wypływają idee, będące jednocześnie wskazówkami postępowania dla wszystkich pracowników naszej organizacji. Należą do nich: nowoczesność, profesjonalizm, partnerstwo, rozwój, otwartość. Działanie zgodne z tymi ideami pozwala na spokojną i efektywną pracę oraz niezakłócony rozwój zawodowy i osobisty.

Wyzwania i cele strategiczne PSE

GRI 103-1

Nowa Strategia PSE to wizja nowoczesnego rynku energii. Do jej zaprojektowania użyto platformy Jibility. W ten sposób PSE stanęły w gronie globalnych liderów opierających swoje strategie na ambitnej metodzie planowania według zdolności biznesowych.

Strategia PSE na lata 2020-2030 została przygotowana z wykorzystaniem metody planowania strategicznego według zdolności biznesowych zwanej capabilities based planning. Metoda ta, opracowana przez amerykański RAND Institute, polega na definiowaniu wyzwań, identyfikacji celów oraz inicjatyw, alokacji zasobów do inicjatyw oraz śledzeniu postępu realizacji inicjatyw i ich rezultatów.

PSE zidentyfikowały 6 głównych wyzwań oraz 17 celów, które powinny zostać osiągnięte w perspektywie 10 lat.

Wyzwania stojące przed PSE

Koszt
transformacji

Neutralność
klimatyczna

Import /
Eksport

Akceptacja
społeczna

Nadmiar
złożoności

Zmiana
pokoleniowa

Koszt transformacji

Transformacja elektroenergetyczna w obecnym modelu europejskiego rynku energii elektrycznej, w którym duże strefy cenowe traktowane są jako miedziana płyta, gdzie na rynku handluje się tylko energią elektryczną, a spośród źródeł nieemisyjnych preferowane są wiatr i słońce, będzie wywierała presję na ponoszenie większych ryzyk i kosztów przez operatorów systemów przesyłowych, w tym PSE.

Koszty te wynikają z rozbieżności pomiędzy modelem rynku a jego rzeczywistymi realizacjami, na które istotny wpływ mają zjawiska fizyczne. Aktywność operatorów, rozumiana jako zapewnianie wykonalności przepływów energii elektrycznej oraz zabezpieczanie jej dostaw „ostatniej szansy”, staje się jednocześnie przedmiotem zainteresowania ze strony giełd, regionalnych centrów koordynacji bezpiecznej pracy systemu, a także regulatorów europejskich: ACER i Komisji Europejskiej. Należy podkreślić, że koszt niedostosowania się do nadchodzących zmian będzie przede wszystkim kosztem dla społeczeństwa (gospodarstw domowych) i gospodarki (przemysłu). Dla PSE kluczem do prawidłowego udziału w transformacji elektroenergetycznej będzie sprawiedliwe alokowanie kosztów do poszczególnych użytkowników europejskiego systemu elektroenergetycznego. Istotne będą również relacje kosztowe w zakresie infrastruktury rynkowej, tj. podział kosztów pomiędzy giełdami, operatorami systemów dystrybucyjnych i operatorem systemu przesyłowego, a w wymiarze ogólnoeuropejskim – pomiędzy operatorami systemów przesyłowych, w zakresie wspólnego wysiłku utrzymywania pracy połączonych synchronicznie systemów elektroenergetycznych przez wszystkich OSP.

Wzrost udziału przychodów pozataryfowych

PSE rozwijają nowe gałęzie usług pozataryfowych, zachowując jednocześnie wymaganą jakość usług działalności podstawowej.
Integracja z RCC w ramach SOR oparta na rezerwowaniu i weryfikowaniu funkcji RCC

Działalność PSE ukierunkowana jest na regionalizację kluczowych procesów operatorskich oraz przeniesienie wybranych spośród nich do regionalnych centrów koordynacji (RCC).
Poprawa trafności taryfy

PSE prowadzą prace związane z optymalizacją procesu planowania i prognozowania wielkości niezbędnych dla opracowania taryfy spółki na kolejny okres.
Poprawa trafności budżetów

PSE prowadzą prace zmierzające do przyporządkowania budżetów do procesów (działania i zadania) i projektów.
Utrzymanie churn rate na nieznacznym poziomie

PSE dążą do kalkulacji opłat przesyłowych dla wielkich odbiorców w sieci przesyłowej odzwierciedlających faktyczne koszty świadczenia usług dla tych odbiorców, przy uwzględnieniu kosztów transportu energii oraz niezbędnych usług systemowych.

Neutralność klimatyczna

GRI 103-2
Aktualnie promowana koncepcja neutralności klimatycznej odchodzi od neutralności technologicznej w stronę preferencji dla dwóch rodzajów odnawialnych źródeł energii: farm wiatrowych oraz fotowoltaiki, które z biegiem czasu – jak się zakłada – zostaną uzupełnione o magazynowanie energii elektrycznej w wodorze i bateriach chemicznych. Preferowane rodzaje OZE będą rozproszone i będą charakteryzowały się zmiennością wytwarzania zależną od warunków pogodowych, skutkiem czego narastać będzie niepewność co do poziomu generacji w sieci przesyłowej oraz sieciach dystrybucyjnych.

Ze względu na rozwój prosumentów również poziom zapotrzebowania będzie obarczony dużą niepewnością. Ważnym elementem wdrażania neutralności klimatycznej będzie generacja jądrowa, jako wspierająca bezpieczeństwo funkcjonowania systemu elektroenergetycznego ze względu na zdolność do stabilnej pracy.

Realizacja Planu Rozwoju Sieci Przesyłowej

Realizacja scenariusza bazowego rozwoju sieci przesyłowej uwzględnia podstawowe wymagania i wyzwania stojące przed KSE.
Tworzenie mechanizmów bilansowania oraz usług systemowych wspierających transformację w niskoemisyjną elektroenergetykę

W związku z malejącym udziałem źródeł konwencjonalnych system musi być znacznie bardziej elastyczny, by móc dopasowywać się do generacji OZE.

Import/Eksport

Rosnące koszty zakupu praw do emisji dwutlenku węgla, rosnący udział jednostek o zerowym koszcie zmiennym i nadwyżki produkcji energii elektrycznej z OZE w krajach ościennych doprowadziły do sytuacji, w której zmniejsza się stopień wykorzystania mocy wytwórczych zasilanych paliwami kopalnymi. Z tego powodu starzejące się i sukcesywnie wycofywane krajowe jednostki wytwórcze nie są w pełni zastępowane nowymi źródłami, które w przyszłości pozwoliłyby na samodzielne pokrycie zapotrzebowania na moc i energię w KSE.

Dodatkowo zmiany prawa na poziomie europejskim zwiększają presję na maksymalizację możliwości wymiany transgranicznej, co również może przyczynić się do zmniejszenia wykorzystania krajowych źródeł wytwórczych zasilanych paliwami kopalnymi na rzecz zwiększonego importu tańszej energii elektrycznej wytwarzanej za granicą.

Możliwy podział rynku na strefy cenowe (jak również możliwość dzielenia sfer na mniejsze sfery) budzi uzasadnioną obawę o rodzime jednostki wytwórcze i ich konkurowanie w ramach stref o dostęp do rynku energii oraz zdolności przesyłowe połączeń międzystrefowych.

Dla PSE istotnym wyzwaniem będzie takie kształtowanie współpracy z państwami ościennymi, które pozwoli z jednej strony na zapewnienie bezpieczeństwa pracy systemu w sytuacji uniemożliwiającej zbilansowanie z wykorzystaniem wyłącznie źródeł krajowych, z drugiej natomiast – nie doprowadzi do nadmiernej rozbudowy sieci i połączeń transgranicznych, których rola może z czasem maleć.

Zapewnienie zgodności z CEP70

PSE będą udostępniać zdolności międzyobszarowe na maksymalnym dopuszczalnym poziomie ze względu na konieczność utrzymania wymaganych parametrów niezawodnościowo-jakościowych pracy systemu elektroenergetycznego, przy jednoczesnym wdrażaniu narzędzi do dochodzenia do wymagań Rozporządzenia 2019/943.
Zapewnienie trafności harmonogramów

PSE wdrożą metodykę zarządzania zasobami osobowymi spółki oraz obsługi portfela inicjatyw inwestycyjnych w celu usprawnienia ich wykorzystania w procesie inwestycyjnym, zarządzania ryzykami inwestycyjnymi oraz planami ich mitygacji.

Akceptacja społeczna

Nowe inwestycje infrastrukturalne stają się coraz większym wyzwaniem ze względu na rosnące zaangażowanie społeczne spowodowane brakiem akceptacji dla inwestycji lub brakiem akceptacji dla sposobu jej realizacji.

Wyzwaniem dla PSE jest zatem prowadzenie skutecznych działań mających na celu zwiększenie akceptacji społecznej dla inwestycji w infrastrukturę przesyłową wśród społeczności lokalnych przy jednoczesnym zagwarantowaniu niezawodnego działania i rozwoju KSE.

Regulacja stanów prawnych infrastruktury

PSE, dbając o uregulowanie stanów prawnych nieruchomości pod własną infrastrukturą, zamierzają zapewnić udział właścicieli nieruchomości w korzyściach wynikających z lokalizowania infrastruktury.
Optymalizacja nakładów inwestycyjnych

Spółka dąży do zarządzania finansami tak, aby środki na każdym etapie inwestycji były wydawane optymalnie.

Nadmiar złożoności

Regulacje europejskie nakładają na OSP szereg nowych wymagań prawnych, głęboko ingerujących w procesy operatorskie realizowane zarówno na poziomie UE, jak i na poziomie regionalnym czy krajowym.

Nowe wymagania ukierunkowane są na zwiększenie wykorzystania infrastruktury przesyłowej, a tym samym – zmniejszenie marginesów bezpieczeństwa.

System znacznie częściej pracuje na granicy swoich możliwości. Takie podejście w oczywisty sposób zwiększa jego wrażliwość na zagrożenia zewnętrzne, w tym cyberataki. Ich prawdopodobieństwo jest wysokie z uwagi na daleko posuniętą cyfryzację i automatyzację tych procesów.

Uwzględnienie niepewności w planowaniu

Spółka zamierza poprawić efektywność procesu planowania pracy systemu, sięgając po narzędzia probabilistyczne.
Uwzględnienie krytyczności

PSE podejmują działania mające na celu opracowanie metod obliczeniowych, których głównym zadaniem będzie identyfikacja „najsłabszych ogniw” KSE.
Zapewnienie wewnętrznego back-upu dla funkcji outsource'owanych

Nowe regulacje prawne UE ukierunkowane są na zwiększenie koordynacji pomiędzy OSP poprzez regionalizację kluczowych procesów operatorskich oraz przeniesienie ich do regionalnych centrów koordynacji.
Skrócenie czasu zarządzania incydentami

Spółka zapewnia maksymalną jakość usług świadczonych na rzecz odbiorców energii elektrycznej, w tym przede wszystkim odporność systemu na zakłócenia.

Zmiana pokoleniowa

Na rynku pracy widoczna jest zmiana pokoleniowa, która wywiera olbrzymi wpływ na funkcjonowanie firm i podejście do zatrudniania pracowników. Przedstawiciele najmłodszej grupy wiekowej prezentują inne postawy i oczekiwania wobec pracy niż starsze pokolenia pracowników. Dodatkowo rynek pracy stał się rynkiem pracownika, co potwierdzają także zachodzące w Polsce zmiany demograficzne.

Wyzwaniem dla PSE pozostaje stworzenie oferty spełniającej oczekiwania pracowników dotyczące warunków zatrudnienia i jednocześnie zabezpieczającej potrzeby pracodawcy, m.in. w zakresie:

Efektywnego zarządzania talentami – zabezpieczenie wykwalifikowanych i przygotowanych następców na wszelkie kluczowe stanowiska.
Zmiany systemów motywacyjnych – w pozyskiwaniu pracowników równie istotną rolę co wysokość wynagrodzenia odgrywa atmosfera pracy czy możliwości rozwoju.
Zarządzania zespołami wielopokoleniowymi – polityka zarządzania różnorodnością powinna uwzględniać coraz bardziej zdywersyfikowane, także pod względem wieku, zespoły pracowników.
Nowych technologii – uelastyczniających otoczenie zawodowe, oferujących pracownikom większe poczucie swobody przy jednoczesnym wzroście efektywności i zapewnieniu komunikacji wolnej od tradycyjnych ograniczeń, związanych z czasem i lokalizacją.
Work-life balance – praca powinna umożliwiać godzenie życia zawodowego z życiem prywatnym, co może odbywać się na przykład poprzez zapewnienie elastycznego czasu pracy, czy pracę zdalną.
Employer branding – przedstawiciele młodszego pokolenia pracowników w wyborach zawodowych kierują się wizerunkiem organizacji, stąd potrzeba odpowiedniego zarządzania marką pracodawcy.

Wdrożenie modelu kompetencji oraz konkurencyjność wynagrodzeń

Model kompetencji będzie podstawą i drogowskazem dla nowych umiejętności i zachowań pracowników, aby mogli oni przyjąć odpowiedzialności wynikające z pełnionych i oczekiwanych ról.
Budowa organizacji opartej na wiedzy

PSE inicjują zmiany kultury organizacyjnej – doskonalenie modelu operacyjnego, zmiana systemów i praktyk zarządzania oraz promowanie postawy otwartości na zmiany i innowacyjność.